Vì sao VinFast không nên so với Tesla và hãng xe Việt có lợi thế gì khi viễn chinh ở Mỹ?

Dịch bệnh, chiến tranh, thiên tai... - thế kỷ 21 đang trải qua những thập kỷ đầu tiên với quá nhiều biến động. Các chuyên gia kinh tế nhận định, khi rủi ro càng lớn, cơ hội càng nhiều. Trong khó khăn cũng là lúc nhiều doanh nghiệp Việt vươn lên, khẳng định tầm vóc người Việt trước thế giới.

Để hiểu hơn về sự vươn mình đó, chúng tôi xin dẫn lại bài viết của ông Phạm Vũ Tùng, chuyên gia marketing, từng giữ vị trí phụ trách phát triển kinh doanh và marketing của Piaggio tại Việt Nam từ năm 1996 - 2009, hiện đang là Giám đốc Marketing của tập đoàn CNG.

Vì sao hãng xe hơi đầu tiên của Việt Nam - Vinaxuki thất bại và cơ hội nào giúp VinFast thành công?

Vào những năm 2007 - 2008 chúng tôi có ghé thăm một doanh nghiệp sản xuất ô tô mang thương hiệu Việt Nam đầu tiên tại tỉnh Vĩnh Phúc - Vinaxuki. Ông chủ của nhà máy, bác Huyên, là một kỹ sư ô tô già và giàu kinh nghiệm với tham vọng sản xuất ra những chiếc xe mang thương hiệu Việt Nam phục vụ thị trường nội địa và thậm chí xuất khẩu sang các thị trường lân cận như Lào, Campuchia hay Myanmar.

Ông Phạm Vũ Tùng nói về trải nghiệm với xe VinFast.

Sự đam mê và nhiệt huyết ánh lên trong ánh mắt của người kỹ sư từng trải. Dẫn chúng tôi đi thăm nhà máy là con trai của ông, anh Kiên, một chàng trai trẻ chưa nhiều kinh nghiệm nhưng tràn đầy nhiệt huyết. Anh say mê giới thiệu những khuôn dập vỏ xe các anh tự đặt làm, các máy cắt CNC tương đối hiện đại vào thời điểm đó. Anh cũng khoe đang đàm phán với đối tác Nhật Bản để chuyển giao công nghệ.

Tuy nhiên, sản xuất ô tô không phải là cuộc chơi của những doanh nghiệp vốn ngắn. Việc đầu tư dây chuyền, thiết bị công nghệ mất rất nhiều tiền, trong khi các chiếc xe mới với các thiết kế hầu hết bắt nguồn từ các mẫu xe Trung Quốc lại không bán được khiến nguồn vốn của công ty thâm hụt.

Bác Huyên phải cầm cố nhà xưởng máy móc của công ty để lấy thêm vốn đầu tư nhưng cuối cùng cũng không thành công. Tuy thế cái máu làm xe thương hiệu Việt chưa bao giờ thôi chảy trong huyết quản của bác.

Phải mất cả chục năm sau, giấc mơ làm xe ô tô thương hiệu Việt, dường như đã nguội lạnh, mới được một doanh nhân dũng cảm khác, anh Phạm Nhật Vượng, khơi lại và thổi vào đó sức sống. Những doanh nghiệp khác chỉ xác định lắp ráp các thương hiệu xe nước ngoài để bán tại thị trường nội địa cho an toàn. VinFast không làm vậy. Họ xác định sẽ là người nắm giữ chuỗi giá trị, xây dựng được thương hiệu xe của Việt Nam dựa trên các thành tựu công nghệ của thế giới, chinh phục thị trường trong nước và vươn mình ra thế giới.

Một giấc mơ lớn, có phần điên rồ nhưng không phải là không thể khi VinFast lần lượt chứng minh những tuyên bố của họ là thật bằng những việc làm phi thường.

VinFast động thổ xây nhà máy vào năm 2017. Hai năm sau, nhà máy đã hoàn thành và chiếc xe đầu tiên đến tay khách hàng. Cũng chỉ mất thêm 2 năm nữa, họ leo lên vị trí thứ 4 trong số những thương hiệu ô tô bán chạy nhất Việt Nam với hơn 35.000 xe bán ra, giữ vị trí quán quân doanh số của xe cỡ nhỏ phân khúc A.

Khi những chiếc xe đầu tiên ra đời, chúng tôi thăm nhà máy và đường thử của họ, nhìn các kỹ sư cả người Việt lẫn nước ngoài dán từng chiếc cảm biến ở vô số những vị trí trong khoang xe để đo lưu lượng gió điều hoà, dòng khí lưu chuyển và nhiệt độ, sau đó so sánh với điều kiện khí hậu Việt Nam để thiết lập các chế độ điều hoà không khí cho phù hợp. Nhìn họ tinh chỉnh từng chế độ của động cơ hay từng chế độ của hệ thống giảm xóc, chúng tôi đã tin rằng họ sẽ thành công bởi sự chuyên nghiệp và những công nghệ hiện đại hỗ trợ.

Một vài người bày tỏ nỗi thất vọng khi VinFast dừng mảng xe xăng để chuyển hẳn sang xe điện. Họ cho rằng quyết định này của hãng khiến giá xe lao dốc. Chính tôi đã mua và bán đi chiếc Vinfast Fadil lại cảm thấy xe đi chắc chắn, "bốc" hơn các đối thủ cùng phân khúc, giá hợp lý và khi bán đi cũng không quá lỗ vốn, chỉ bình thường như các thương hiệu khác.

Giờ đây VinFast tấn công thị trường Mỹ. Nếu VinFast vẫn làm xe xăng thì kinh nghiệm của hãng mới ra nhập thị trường không có chút cơ hội nào nếu so sánh với các thương hiệu sản xuất xe động cơ đốt trong có lịch sử hàng trăm năm. Tuy nhiên, ở lĩnh vực xe điện và xe thông minh thì hầu như mọi thương hiệu đều có lợi thế riêng và không quá chênh lệch.

Ông Tùng trải nghiệm xe điện của Tesla.

Chúng tôi đã có cơ hội trải nghiệm chiếc ô tô điện đầu tiên do VinFast sản xuất. Không gian nội thất rộng hơn nhiều so với xe cùng phân khúc chạy động cơ đốt trong do kích thước của động cơ điện nhỏ hơn đáng kể, khoảng không cho người lái và hành khách (cả chỗ để chân và khoảng trống trên đầu) đều rộng bao la. Xe tăng tốc rất tốt trong khoảng từ 0-60km/h, do khối lượng pin đặt ngay dưới sàn xe nên trọng tâm xe được hạ thấp chạy rất đầm và chắc chắn.

Tôi cũng đã từng đi xe điện của Tesla và thấy rằng thật khó để so sánh nó với VinFast e34. Chúng ở hai phân khúc hoàn toàn khác biệt. Nhưng VinFast vẫn có thể có lợi thế về giá, dải sản phẩm khi cạnh tranh với các "ông lớn" ở Mỹ.

So với Vinaxuki, VinFast đầu tư bài bản hơn hẳn. Họ nắm bí quyết công nghệ, làm chủ chuỗi giá trị, đứng trên vai những người khổng lồ và cuối cùng là trường vốn. Đó là những cái  Vinaxuki không có được. Cộng thêm sự ủng hộ của khách hàng trong nước sẽ là chỗ dựa vững chắc để chúng ta có quyền hy vọng vào một thương hiệu xe điện Việt Nam phổ biến trên thị trường thế giới.

Giấc mơ đưa du lịch Việt Nam vươn tầm thế giới của ông chủ Thiên Minh Group

Tôi thân với anh Trần Trọng Kiên (Chủ tịch tập đoàn Thiên Minh Group) từ cách đây ngót 30 năm. Anh học Đại học Y Hà Nội còn tôi học Đại học Giao Thông Vận Tải. Chúng tôi cùng học chung khoa tiếng Anh trường Đại học Sư Phạm Ngoại Ngữ để lấy bằng đại học thứ 2.

Đam mê của anh là du lịch. Anh lập ra một nhóm điều hành du lịch lấy tên Con Trâu (Buffalo Tours). Anh bảo cảnh đẹp Việt Nam không thiếu, quan trọng là phải mang nó đến được với bạn bè thế giới. Tôi tham gia cùng anh với tư cách là hướng dẫn viên, vừa luyện tập tiếng Anh, vừa học được lịch sử các địa danh lại có thêm thu nhập ngoài vài đồng học bổng nhỏ nhoi của sinh viên.

Khách du lịch phương Tây bao gồm châu Âu, Australia và New Zealand, lúc đó chúng tôi gọi chung là các ông bà Tây, họ có sở thích đi bộ dã ngoại (trekking) qua các thắng cảnh hoặc chèo thuyền thám hiểm (kayaking). Cơ mà lúc đó tại Việt Nam, các tour dã ngoại và chèo thuyền chuyên nghiệp đều chưa có.

Công ty du lịch Con Trâu của chúng tôi đi đầu trong phân khúc này. Chúng tôi kết hợp đầu tiên với các đoàn tại Australia và New Zealand, tổ chức tour rất bài bản và chuyên nghiệp từ đón khách, bố trí ăn ở, hoạt động và lịch trình. Vịnh Hạ Long, Tam Cốc, Bích Động là những tour nổi tiếng và hấp dẫn rất nhiều du khách phương Tây lúc bấy giờ.

Khách rất ưng ý vì đúng thể loại hoạt động họ yêu thích lại thêm cảnh đẹp tuyệt vời của Việt Nam. Họ truyền tai nhau nên chỉ một thời gian ngắn sau số lượng du khách đến với công ty tăng lên chóng mặt. Công ty cũng mở rộng các tour du lịch đến miền trung và đồng bằng Sông Cửu Long. Chúng tôi cũng ước mơ ngày nào đó sẽ có tour máy bay trải nghiệm bay trên vịnh Hạ Long, một kỳ quan của thế giới, sẽ không kém gì tour bay trên bầu trời Maldives cả.

Một thời gian sau tôi rời công ty để quay về với chuyên môn, cũng là niềm đam mê chính của tôi, chuyên ngành cơ khí ô tô, còn anh vẫn tiếp tục lăn lưng ra làm, miệt mài xây dựng công ty. Bẵng đi một thời gian, tôi đọc tin tức thấy công ty của anh đang dàn xếp để mua lại chuỗi khách sạn nổi tiếng của nước ngoài tại Việt Nam và anh đã mua lại thành công. Công ty anh giờ đã đổi tên và mua lại cũng như sát nhập khá nhiều công ty du lịch khác để trở thành một công ty lữ hành rất mạnh mẽ. Công ty cũng sở hữu nhiều khách sạn và resort cao cấp cùng một nền tảng đặt chỗ cho khách sạn và tour du lịch rất phổ biến.

Ông Trần Trọng Kiên - Chủ tịch tập đoàn Thiên Minh Group.

Một ngày giữa tháng 11 nhiều năm sau đó tôi trở lại Quảng Ninh để lên chuyến bay thuỷ phi cơ đầu tiên của Việt Nam khai thác từ Vịnh Hạ Long bay sang Vịnh Lan Hạ và đảo Cát Bà. Vịnh Hạ Long đẹp quá! Nhìn từ trên cao những hòn đảo nhỏ san sát nối vào nhau hoà cùng những làng chài, nhà bè tạo nên một bức tranh hùng vĩ nhiều màu sắc. Ước mơ của anh, của chúng tôi về những chuyến bay cho khách du lịch trên kỳ quan Vịnh Hạ Long giờ đã trở thành hiện thực.

Ba mươi năm từ một chàng trai trẻ, một bác sĩ trở thành một doanh nhân trung niên tóc đã muối tiêu nhưng vẫn rắn rỏi vì giữ thói quen đi bộ trekking, ước mơ đưa Việt Nam ra thế giới của anh nay đã gần như trọn vẹn. Mặc dù đại dịch đang làm chậm lại những kế hoạch anh dự định nhưng lại đem đến thời gian cho việc chỉnh trang lại các cơ sở lưu trú, huấn luyện lại nhân sự cho một sự mở cửa mới. Ngày 15/2 các chuyến bay quốc tế đã trở lại và du lịch Việt Nam sẽ mở cửa hoàn toàn trong tháng 3.

Tôi có một kỷ niệm lưu giữ mãi khi hạ cánh tại sân bay Charle De Gaulle của thủ đô Paris, anh cảnh sát xuất nhập cảnh khi biết tôi đến từ Việt Nam đã vui vẻ khoe ngay: tôi vừa đến đất nước các bạn tháng trước trong chuyến nghỉ hè, tôi đi Vịnh Hạ Long và Mekong Delta (Đồng bằng sông Cửu Long), đất nước của các bạn thật tuyệt vời, tôi sẽ quay lại! Thật không gì vui hơn khi đất nước mình được các bạn quốc tế yêu mến.

Hoài bão vươn ra thế giới của người Việt luôn nung nấu qua từng thế hệ

Năm 2021 thương hiệu viễn thông của Việt Nam Viettel đã có một cuộc bứt phá ngoạn mục khi tăng trưởng 99 bậc, lọt vào top 250 thương hiệu giá trị nhất thế giới, đồng thời chiếm luôn vị trí thương hiệu giá trị nhất Đông Nam Á (theo Brand Finance). Trong khi đó các thương hiệu khác như sữa hay các sản phẩm nông sản cũng đạt những bước tiến ngoạn mục.

Đôi khi chúng ta vẫn nghĩ các công ty lớn với tiềm lực về tài chính và con người khủng mới có thể làm nên chuyện, đánh dấu tên Việt Nam trên bản đồ thế giới chứ các cá nhân nhỏ lẻ như chúng ta thì làm gì có cơ hội hay tiềm lực mà mang Việt Nam ra thế giới?

Nhiếp ảnh gia Trần Tuấn Việt - người có gần 200 tác phẩm được đăng tải trên các ấn phẩm quốc tế. Ảnh: Người đô thị.

Trong hiệp hội marketing của chúng tôi có một thành viên rất đặc biệt, anh là kỹ sư công nghệ thông tin chuyển ngang sang làm nhiếp ảnh gia, NAG Trần Tuấn Việt. Niềm đam mê của anh với nhiếp ảnh là vô bờ bến. Chỉ trong vòng 8 năm qua từ khi chuyển sang chụp ảnh, anh đã có gần 200 tác phẩm được đăng tải trên các ấn phẩm quốc tế. Nhiều nhất là cho tạp chí, sách ảnh và đăng trên cộng đồng nhiếp ảnh của kênh National Geographic. Tất cả các tác phẩm đều là vẻ đẹp của đất nước, văn hoá và con người Việt Nam, có những bức ảnh thu hút cả trăm ngàn lượt thích và cả ngàn bình luận của khán giả khắp nơi trên thế giới.

Trong các chương trình nghệ thuật mà bản thân các anh em chúng tôi tổ chức cũng có rất nhiều những nghệ sĩ bứt phá mạnh mẽ khi đại dịch xảy ra và làm gián đoạn mọi hoạt động. Nhạc sĩ Trí Minh chuyên sáng tác các thể loại nhạc Ambient hay là "Nhạc không gian", thể loại nhạc rất phù hợp với giai đoạn giãn cách khi nó mang lại cảm giác thư thái, sự tập trung, năng lượng và sự hứng khởi cho công việc, đã tập trung được một lượng lớn người nghe trên toàn thế giới trên nền tảng nghe nhạc trực tuyến Spotify.

Đã có hàng triệu lượt người nghe từ 147 quốc gia đam mê nghe những bản nhạc như "Buổi sáng Hà Nội", "Hương núi rừng"… những bản nhạc mang âm hưởng dân gian Việt Nam mang đến những trải nghiệm tuyệt vời. Anh Trí Minh sẽ có show diễn đặc biệt tại Mây Lang Thang, Đà Lạt, cùng với người chị ruột của mình, ca sĩ Thanh Lam vào tối 8/3 này. Hay như hoạ sĩ trẻ Đình Vũ đã tổ chức được liên tục các triển lãm khác nhau tại Hongkong, Philippines và mới nhất là Singapore mặc dù trong điều kiện đại dịch rất khó khăn.

Một Việt Nam mới, một Việt Nam mạnh mẽ, đầy sáng tạo và mang bản sắc văn hoá riêng không thể lẫn đang hiện diện. Khó khăn trong đại dịch vô hình chung lại tạo điều kiện thuận lợi cho những con người sáng tạo, biết nắm bắt thời cơ, biết tận dụng công nghệ bứt lên một quãng đường dài, ghi tên mình vào mỗi lĩnh vực quốc tế mà họ tham gia.

Trong thời đại dịch chúng ta không chỉ có những khó khăn mà chúng ta cũng đang bứt phá, và khó khăn chưa bao giờ làm con người Việt Nam phải chùn bước.