ISOFIX và ghế trẻ em là hai trong những trang bị bắt buộc phải có khi muốn di chuyển với trẻ nhỏ trên ô tô hay các phương tiện chở khách tại nhiều quốc gia. Tuy nhiên, điều này dường như đã bị lãng quên tại Việt Nam.
Ghế an toàn trẻ em là gì?
Ghế an toàn trẻ em là ghế được thiết kế đặc biệt để bảo vệ trẻ em khỏi thương tích hoặc tử vong khi va chạm. Các nhà sản xuất xe hiếm khi tích hợp ghế an toàn trực tiếp vào thiết kế. Thế nên, hầu như ghế sẽ được mua và lắp đặt bởi người tiêu dùng.
Ở Hoa Kỳ và nhiều quốc gia khác, ghế an toàn là trang bị bắt buộc cần có khi muốn di chuyển trẻ em một cách an toàn trên ô tô hoặc các phương tiện chở khách. Ảnh: Carseat.
Tại Việt Nam, hiện chưa có bất cứ quy định nào về việc trang bị ghế an toàn trên xe hơi cho trẻ, hầu hết trẻ sẽ được ngồi trong lòng mẹ. Nhưng theo nghiên cứu, đây lại là vị trí ngồi nguy hiểm nhất khi xảy ra tai nạn. Khác với người lớn có dây đai an toàn 3 điểm, khi ngồi trong lòng mẹ, vị trí và tư thế ngồi của trẻ không được giữ cố định. Cộng với trọng lượng của cơ thể, trẻ sơ sinh có nguy cơ bị văng lên phía trước với một lực rất lớn và xảy ra va chạm với các bộ phận trong xe.
Đây là những gì sẽ xảy ra với đứa trẻ ngồi trong lòng mẹ khi có tai nạn. Video: NCAP.
Cẩn thận hơn một chút, có nhiều gia đình cho trẻ ngồi và vị trí ghế người lớn và cài dây an toàn. Tuy nhiên, điều này cũng không tăng được tính an toàn là bao khi ghế và dây đai an toàn được thiết kế cho cơ thể của người trưởng thành, những người sở hữu thể trạng lớn hơn trẻ rất nhiều.
Vậy nếu những bậc cha mẹ sẵn sàng bỏ tiền để mua ghế cho con trẻ của họ, thì câu hỏi tiếp theo sẽ là: "Ghế được lắp đặt thế nào?"
Rất nhiều chủ xe tại Việt Nam đã loay hoay không biết phải lắp đặt ghế ra sao dù cầm trên tay hướng dẫn của nhà sản xuất. Lý do đơn giản là vì những chiếc xe ô tô được đưa về Việt Nam thường được những nhà sản xuất cắt bớt một số chi tiết để giảm giá thành. Và ISOFIX, bộ phận dùng để lắp đặt ghế trẻ em, cũng là một trong số đó.
Vậy ISOFIX là gì?
ISOFIX hiểu đơn giản là một tiêu chuẩn về điểm kết nối ghế trẻ em trên xe ô tô và xe chở khách. Một số tên gọi khác của ISOFIX bao gồm LATCH tại Hoa Kỳ, Canfix tại Canada và UCSSS (Universal Child Safety Seat System).
ISOFIX giúp việc lắp đặt ghế trẻ em vào xe trở nên dễ dàng hơn nhờ việc sử dụng 2 ngàm ngoắc ở phía dưới ghế để móc vào 2 vị trí đã được định sẵn, hoặc đôi khi là một thanh sắt ngang.
Ngoài 2 điểm cố định ở phía dưới, phần trên của ghế cũng sẽ được cố định bằng một sợi dây móc vào điểm cố định ở sau ghế, hoặc trần xe. Với 3 điểm nối cố định, ghế sẽ được giữ một cách chắc chắn nhất khi xảy ra tai nạn, trong khi phần đệm mút có nhiệm vụ hấp thụ lực một cách tối đa. Trẻ cũng sẽ được giữ chắc chắn với phần dây đai an toàn 3 điểm được thiết kế riêng.
Hướng dẫn lắp đặt ghế trẻ em vào hệ thống ISOFIX. Video: Volkswagen.
Nếu như được lắp đặt đúng quy chuẩn, ghế trẻ em sau khi được nối với hệ thống ISOFIX sẽ không thể dịch chuyển quá 2cm về mọi phía. Với những xe không có Isofix, chủ xe thường ứng phó bằng việc chằng ghế trẻ em bằng dây đeo an toàn của người lớn. Đây chưa phải là cách tốt nhất, nhưng vẫn có thể giữ được an toàn cho trẻ trong trường hợp va chạm nhẹ.
Cuối cùng, dù giá thành cao nhưng ghế trẻ em vẫn là một trong những trang bị đáng mua. Vì giá trị của nó là quá nhỏ nếu đem so sánh với giá trị của chiếc xe, hay thậm chí là tính mạng con trẻ.